Ustawodawca planuje wprowadzenie kolejnych zmian ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Projekt Ministerstwa Klimatu i Środowiska wraz z uzasadnieniem został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji pod koniec lutego 2022 r. Głównym jego celem jest implementacja do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego RED II. Projekt ustawy obecnie jest opiniowany. Jego ostateczna treść może ulec zmianom, aczkolwiek warto już teraz zwrócić uwagę w jakich obszarach planowane jest wprowadzenie zmian bądź nowych instytucji.
W projekcie proponuje się wprowadzenie zmian w następujących obszarach:
1. Biometan
W celu aktywizacji rynku biometanu w Polsce, projekt ustawy wprowadza:
definicję biometanu (jako gaz uzyskany z biogazu lub biogazu rolniczego, którego wartość ciepła spalania wynosi nie mniej niż 34,0 MJ/m3),
uaktualnienie definicji biogazu,
zasady wykonywania działalności wytwarzania biometanu, w tym utworzenie rejestru wytwórców biogazu.
2. Klastry energii
Wyjaśniająco, klastry energii to cywilnoprawne porozumienia podmiotów, mające na celu zrealizowanie określonego zamierzenia gospodarczego w obszarze energii elektrycznej.
Projektowane zmiany, mają na celu promowanie funkcjonowania klastrów energii, przewiduje się m.in.:
zmianę definicję biometanu (jako gaz uzyskany z biogazu lub biogazu rolniczego, którego wartość ciepła spalania wynosi nie mniej niż 34,0 MJ/m3),
wymóg zawarcia porozumienia w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz wskazanie obligatoryjnych postanowień;
rejestr klastrów energii, prowadzony przez Prezesa URE;
system wsparcia (mechanizm premiowania zużywanej na własne potrzeby energii wytworzonej przez członków klastra energii), jako zwolnienie z opłaty OZE, opłaty kogeneracyjnej, akcyzy, oraz obowiązków związanych ze świadectwami pochodzenia.
3. Transpozycja Dyrektywy RED II
a) Wprowadzenie regulacji mających na celu zwiększeniu udziału OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie.
b) Zmiany w przepisach dot. gwarancji pochodzenia (m.in. rozszerzenie grupy rodzajów oraz nośników energii, na które wydawana jest gwarancja pochodzenia):
Przypominamy, że gwarancja pochodzenia jest dokumentem, który poświadcza końcowemu odbiorcy, wartości o charakterze środowiskowym wynikające z unikniętej emisji gazów cieplarnianych, a także, że wskazana w dokumencie ilość energii elektrycznej została wytworzona z odnawialnych źródeł energii. Jest to jedyny dokument poświadczający te fakty. Prawa majątkowe nie wynikają z gwarancji pochodzenia, a ich przekazanie następuje niezależnie od przenoszenia praw majątkowych, które wynikają ze świadectw pochodzenia.
c) Stworzenie Krajowego Punktu Kontaktowego OZE – Instytucja ta ma za zadanie ułatwić prowadzenie postępowań dla wytwórców energii z OZE, będzie stanowić swoistą platformę informacyjną dla wnioskodawców. Jak czytamy w projekcie, celem jego utworzenia jest możliwość kompleksowego wsparcia informacyjnego w stosunku do wszystkich podmiotów, które mają zamiar rozpocząć produkcję energii elektrycznej z instalacji OZE. Przewiduje się udostępnienie podręcznika zawierającego szczegółowe zasady dot. procedur dla podmiotów, które realizują projekty w zakresie produkcji energii odnawialnej, a także zamieszcza się te informacje w Internecie.
d) Uproszczenie procedur administracyjnych:
wprowadzenie w Ustawie Prawo energetyczne przepisów, będących podstawą do kontraktowania energii w oparciu o nowy typ umowy nazwanej sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, bezpośrednio od wytwórcy – „umowa Power Purchase Agreement”;
w obecnym stanie prawnym, zgodnie przepisami Prawa Budowlanego, roboty budowalne, które obejmują swym zakresem instalowanie urządzeń fotowoltaicznych o mocy powyżej 50 kW wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę. Projektowane zmiany zakładają podniesienie limitu do granicy 150 kW mocy.
e) Wprowadzenie bezpośredniego handlu energią peer to peer przez prosumenta.
Prosument, zgodnie z ustawą OZE, jest podmiotem, który jako odbiorca końcowy wytwarza energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji.
Projekt ustawy na podstawie treści Dyrektywy RED II, wprowadza instytucję partnerskiego handlu energią odnawialną, co oznacza jej sprzedaż pomiędzy uczestnikami rynku:
bezpośrednio pomiędzy uczestnikami rynku, np. za pośrednictwem technologii blockchain; oraz
pośrednio poprzez stronę trzecią będącą certyfikowanym uczestnikiem rynku.
Planowane zmiany są obszerne i mogą okazać się istotne z perspektywy podmiotów posiadających bądź też planujących inwestycje w OZE, uprzednia analiza projektowanych zmian i odpowiednie przygotowanie się mogą okazać się kluczowe z perspektywy dobrze przeprowadzonej inwestycji.
Ewa Brytan