W obecnych czasach epidemii koronawirusa wiele branż przeniosło swoją działalność do Internetu. Wśród nich jest branża farmaceutyczna, która by zniwelować możliwość kontaktu pacjentów coraz częściej wykorzystuje sprzedaż wysyłkową jako dodatkowy sposób sprzedaży. Sprzedaż produktów leczniczych przez Internet regulują w polskim ustawodawstwie dwa akty prawne. Są nimi Ustawa Prawo farmaceutyczne oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych.
JAKIE KATEGORIE PRODUKTÓW MOŻNA SPRZEDAWAĆ WYSYŁKOWO?
Zgodnie z art. 68 ust. 3 Prawa farmaceutycznego apteki ogólnodostępne oraz punkty apteczne mogą dokonywać wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza, z wyjątkiem produktów leczniczych, których wydawanie ograniczone jest wiekiem pacjenta. Nie ma jednak przeszkód, aby sprzedażą wysyłkową były objęte poza produktami leczniczymi również inne produkty, którymi apteka może obracać, tj. wyroby medyczne, suplementy diety, środki kosmetyczne, środki higieniczne czy dezynfekcyjne.
W JAKI SPOSÓB ROZPOCZĄĆ SPRZEDAŻ WYSYŁKOWĄ?
Apteka, która chce rozpocząć sprzedaż wysyłkową swoich towarów zobowiązana jest do powiadomienia właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Powiadomienie takie zgodnie z przepisami Prawa farmaceutycznego powinno nastąpić 14 dni przed rozpoczęciem sprzedaży wysyłkowej. WIF nie wydaje w tym zakresie decyzji, która upoważnia podmiot do sprzedaży wysyłkowej. O ile zawiadomienie zostało poprawnie wypełnione skutkuje wpisem do rejestru. Zatem upływ 14-dniowego terminu jest momentem w którym podmiot może rozpocząć faktyczną działalność.
Zawiadomienie WIF powinno zawierać dane na temat sprzedaży wysyłkowej tj.:
firmę oraz adres i miejsce zamieszkania albo firmę oraz adres i siedzibę podmiotu, na rzecz którego zostało wydane zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, z tym że w przypadku gdy tym podmiotem jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - adres miejsca wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli jest inny niż adres i miejsce zamieszkania;
adres prowadzenia apteki ogólnodostępnej
nazwę apteki ogólnodostępnej, jeżeli taka jest nadana;
adres strony internetowej, za pomocą której apteka ogólnodostępna prowadzi sprzedaż wysyłkową produktów leczniczych;
numer telefonu, faksu oraz adres poczty elektronicznej;
datę rozpoczęcia działalności.
Informacje na temat aptek ogólnodostępnych, prowadzących wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych, są umieszczane w Krajowym Rejestrze Zezwoleń Na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych, Punktów Aptecznych oraz Rejestrze Udzielonych Zezwoleń na Prowadzenie Aptek Szpitalnych i Zakładowych.
Przed rozpoczęciem sprzedaży należy mieć na uwadze, aby na głównej stronie internetowej umieścić odnośnik w formie graficznej do posiadanego zezwolenia na prowadzenie placówki. Ma on służyć bezpiecznej weryfikacji istniejącej apteki przez pacjentów.
CZY PRZED ROZPOCZĘCIEM SPRZEDAŻY WYSYŁKOWEJ KONIECZNE JEST DODATKOWE WYPOSAŻENIE APTEKI?
Rozporządzenie wskazuje, iż apteka, która zajmuje się sprzedażą wysyłkową musi posiadać miejsce, które zostanie wydzielone z izby ekspedycyjnej, pomieszczenia magazynowego lub komory przyjęć. Miejsce to będzie przeznaczone do przygotowania produktu leczniczego do wysyłki, dlatego też miejsce to powinno zostać wyposażone w:
stół do przygotowywania przesyłek;
szafę lub regał do przechowywania zewnętrznych materiałów opakowaniowych;
podest lub regał do składowania przygotowanych przesyłek.
CZY KONIECZNE JEST WYZNACZENIE OSOBY ODPOWIEDZIALNEJ W APTECE ZA SPRZEDAŻ WYSYŁKOWĄ?
Tak, przepisy wskazują, że podmiot zobowiązany jest do wyznaczenia osoby odpowiedzialnej za prawidłową realizację sprzedaży wysyłkowej produktów leczniczych. Taką osobą może być kierownik apteki, jednak ze względu na dodatkowe obowiązki wynikające z pełnionej funkcji może być to dla niego uciążliwe. Osobą odpowiedzialną może być również:
farmaceuta, który posiada prawo wykonywania zawodu farmaceuty;
technik farmaceutyczny posiadający dwuletnią praktykę w aptece w pełnym wymiarze czasu pracy.
Osoba taka odpowiedzialna jest m.in. za identyfikację produktu leczniczego, identyfikację placówki wysyłającej produkt leczniczy, odbiorcy i miejsca dostarczenia produktu leczniczego, zabezpieczenie przed zmieszaniem się produktów leczniczych, zabezpieczeniem przed wprowadzeniem do obrotu sfałszowanych produktów leczniczych.
Podsumowując, prawo co do zasady dopuszcza sprzedaż wysyłkową leków OTC, jednak ta uwarunkowana jest wieloma szczególnymi ograniczeniami. Nie zapominajmy, że oprócz produktów OTC, możliwa jest sprzedaż wysyłkowa wyrobów medycznych, suplementów diety, kosmetyków. W przeszłości podejmowano próby umożliwienia wysyłkowej sprzedaży leków o kategorii „Rp” osobom niepełnosprawnym. Jednak nowelizacja zakładająca te zmiany nie została przyjęta. Sprzedaż wysyłkowa produktów leczniczych o kategorii dostępności „Rp” grozi utratą zezwolenia na prowadzenie apteki.