Już prawie rok temu postępowanie w sprawach własności intelektualnej przeszło małą rewolucję i zyskało swoje osobne miejsce w Kodeksie postępowania. Zmiany związane były z implementacją do krajowego porządku dyrektywy UE.
Poza zmianami w KPC Minister Sprawiedliwości na mocy rozporządzenia przekazał rozpoznawanie spraw z zakresu własności intelektualnej wyłącznie pięciu sądom okręgowym – sądom ds. ochrony własności intelektualnej w Gdańsku, Katowicach, Lublinie, Poznaniu i Warszawie.
Sąd Okręgowy w Warszawie ma dodatkowo wyłączną właściwość w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.
Poniżej pokrótce zostaną środki procesowe, które mogą być zastosowane w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej.
ZABEZPIECZENIE ŚRODKA DOWODOWEGO
W postępowaniu w sprawach własności intelektualnej strona może się posłużyć środkiem procesowym w postaci zabezpieczenia środka dowodowego.
Zabezpieczenie może zostać udzielone już przed wszczęciem postępowania. Wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego sąd rozpoznaje bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu – jest to jednak termin instrukcyjny dla sądów i w praktyce z uwagi na duże obciążenie sądów rozpatrywanie wniosku może potrwać nieco dłużej.
Przesłanki do udzielenia zabezpieczenia środka dowodowego są tożsame z przesłankami udzielenia zabezpieczenia w innych sprawach cywilnych.
Uprawniony zobowiązany jest uprawdopodobnić swoje roszczenie oraz uprawdopodobnić interes prawny w zabezpieczeniu. Pamiętajmy, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą uprawdopodobnienie nie oznacza udowodnienia. Co oznacza, że, pomimo że nie jest konieczne twarde udowodnienie danego faktu, twierdzenie musi zostać poparte jakimiś dowodami lub należycie uzasadnione.
Interes prawny w zabezpieczeniu środka dowodowego istnieje, gdy:
brak żądanego zabezpieczenia uniemożliwia, lub poważnie utrudnia przytoczenie lub udowodnienie istotnych faktów;
zachodzi ryzyko zniszczenia środka dowodowego, lub opóźnienie w uzyskaniu środka dowodowego może uniemożliwić lub poważnie utrudnić osiągnięcie celu postępowania dowodowego;
z innych przyczyn zachodzi potrzeba stwierdzenia istniejącego stanu rzeczy.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia musi również zawierać ścisłe określenie środka dowodowego i sposobu jego zabezpieczenia oraz krótkie przedstawienie przedmiotu sprawy (jeśli wniosek jest składany przed wniesieniem pozwu).
Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, na które przysługuje zażalenie. Sądem odwoławczym jest Sąd Apelacyjny w Warszawie oraz Sąd Apelacyjny w Poznaniu.
WYJAWIENIE LUB WYDANIE ŚRODKA DOWODOWEGO
Innym środkiem procesowym jest żądanie powoda, który uprawdopodobnił roszczenie, aby pozwany wyjawił lub wydał środek dowodowy, którym dysponuje. Żądanie obejmuje w szczególności dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe, służące ujawnieniu i udowodnieniu faktów.
Przesłanką uwzględnienia wniosku powoda jest uprawdopodobnienie przez powoda roszczenia. Nie ma wymogu uprawdopodobnienia interesu prawnego.
Wyjawienie środka dowodowego polega na jego ujawnieniu lub okazaniu powodowi. Wydanie natomiast oznacza przekazanie lub wydanie powodowi.
Środkami dowodowymi podlegającymi wyjawieniu lub wydaniu mogą być nie tylko dokumenty (np. dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe), lecz także inne rzeczowe środki dowodowe (np. rzeczy, ich zbiory, bazy danych). Sąd w postanowieniu powinien określić zasady korzystania ze środka dowodowego oraz pouczyć strony o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa.
WEZWANIE DO UDZIELENIA INFORMACJI
Przepisy do spraw własności intelektualnej przewidują również możliwość wezwania do udzielenia informacji.
Uprawniony ma możliwość złożenia wniosku o wezwanie do udzielenia informacji. Informacje mogą dotyczyć np. pochodzenia i sieci dystrybucji towarów lub usług. Taki wniosek musi w wiarygodny sposób wykazać okoliczności wskazujące na naruszenie praw uprawnionego.
Jeżeli sąd wezwał do udzielenia informacji przed wszczęciem postępowania w sprawie o naruszenie, uprawniony obowiązany jest do wniesienia pozwu niż w terminie miesiąca od dnia wykonania postanowienia o udzieleniu informacji.
Co istotne, obowiązanemu przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem obowiązku udzielenia informacji, jeżeli uprawniony nie wniesie pozwu w terminie albo, gdy pozew zostanie zwrócony, odrzucony, bądź jeśli wniosek oddalono lub postępowanie umorzono. Obowiązanemu przysługuje również roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem obowiązku udzielenia informacji w przypadku wykorzystania przez uprawnionego informacji, dla celów innych niż dochodzenie przez uprawnionego roszczenia.
Obowiązanym do wyjawienia informacji może być nie tylko podmiot naruszający, ale również inny podmiot, który:
posiada w ilości świadczącej o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej towary, przy których zaprojektowaniu, wytworzeniu lub wprowadzeniu do obrotu nastąpiło naruszenie prawa własności intelektualnej, lub których cechy estetyczne, lub funkcjonalne naruszają te prawa;
dostarcza, w rozmiarze świadczącym o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, usługi osobie, która narusza prawa własności intelektualnej,
wykonuje w rozmiarze świadczącym o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej usługi z naruszeniem prawa własności intelektualnej,
został przez osobę, o której mowa w punkach powyżej wskazany jako wytwórca lub uczestnik procesu wprowadzenia do obrotu takich towarów, odbiorca takich usług lub podmiot, który je świadczy.
POWÓDZTWA WZAJEMNE
Powództwo wzajemne jest dopuszczalne w sprawach o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, jeżeli obejmuje żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, lub obejmuje żądanie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.
Pozew wzajemny powinien zawierać numer wpisu we właściwym rejestrze związany z danym prawem ochronnym lub prawem z rejestracji. Do pozwu wzajemnego należy dołączyć wyciąg z właściwego rejestru, określający numer wpisu oraz informacje o stanie prawnym udzielonego prawa - chyba że został on załączony do pozwu głównego. Odpis prawomocnego wyroku unieważniającego prawo lub stwierdzającego wygaśnięcie prawa, sąd niezwłocznie przesyła Urzędowi Patentowemu Rzeczypospolitej Polskiej
Powód może wystąpić również z powództwem o ustalenie, że podjęte lub zamierzone przez niego czynności nie stanowią naruszenia patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji. Takie powództwo ma na celu usunięcie stanu niepewności w kwestii, czy przy wykonaniu określonych czynności nie dojdzie do naruszenia praw wyłącznych innego podmiotu.
Iman Al-temimi – aplikantka adwokacka w kancelarii Cogents Skibicki Dończyk Adwokaci.
Specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa cywilnego i gospodarczego, a także
problematyce związanej z doradztwem prawnym zarówno na rzecz przedsiębiorców, jak i klientów
indywidualnych w związku z prowadzeniem spraw windykacyjnych i sporów sądowych.
Comments